בס״ד

Parashat Vayishlach

Parasha
Bereshit 32:4 - 36:42  
Haftara
Obadiah 1:1-21

_____________________________

Introduction

Tuchung Parasha hi "Parashat Vayishlach" akity in. Vayislach kity thucheng hi "asol/he sent" tina ahi. Koi in koi, hoilai kisol thu kiseina ham? Ya'akov in Seir gam Edom'a cheng, asopi pa Aisav heng a mi (Messengers/שליחים) asol kiseina ahi. Ya'akov chu Lavan inn akon ahung potdoh in Eretz Israel ahin juon tai. Ya'akov in asopi pa henga mi asol in ahin a mi sol hochu akicha uve hijech chun Ya'akov in amaho vengtup din Vantil asol pih tai. 

(Hichilai kisei messenges ho hi Khazal in ngaidan jat 2 anei uve -  1Messnegers hochu Vantil ahiuve 2Messangers hochu Mihiem ahiuve)

Ipity Ya'akov in vantil chu asol le le thei ham? 

Ipu ipa'u hodia vantil toh kisahthei hi (Dealing/התמודדות) angeina tobang ahi. 

  • Vantil 3 in Avraham agavil (Visited/ביקרו)
  • Avraham suoh nu Hagar chu vantil in ahoupi e.
  • Avraham suoh pa Eliezer in Yitzchak ji ding Lavan inn a agavet achun vantil in akilhonpi e.

Ya'akov umlouna achu Aisav chu lungdam tah aum ahi tai hinlah Ya'akov thu ahin jah kit phat in Aisav chu mei kichoh kou kit tobang ahitai (Humpi mulai kithou khang tobang ahi) Ya'akov in Aisav galsat dia ahung thu ajah achun Ya'akov chu akicha e, ajeh chu ama athiding bou kicha hilou in, aman mi atha khah ding jong kicha ahi. Ya'akov Lavan inn a aum sung achun, Aisav in Ya'akov bollou Mitzvot 2 abol e - a. Apa aumpi chuleh ajabol b. Eretz Israel sunga cheng. Hichi Mitzvot 2 abol jih achu Pathen in Aisav galjona apih ding ham tia Ya'akov chu kicha ahi. 

Ya'akov in Aisav akon kiven nading in thil 3 abol e -

  • (תפילה) Tefillah/Taona/Prayer 
  • (דורון) Doron/Thilpih/Gift 
  • (מלחמה) Milkhama/Gal/Battle 

Taona - Prayer

Nangman na Torah thengthou sungah ganhing (Kisan) anu le acha thaa kop louding in thupih nanei in, Tun hichi mi-phallou Aisav hin anu acha abon uva tha gam diu ahitai. Koi in na Torah asuh bulhit ding hitam Sinai muol a na pieh teng? Ya'akov in achanga atao kiu hilou in achate jouse jong akou khom in atao khom uve. Atao nau Pathen in asan pih in Aisav sepai ho sat dingin vantil asol pih tai. 

Thilpih - Gift

Sana dangka chule agancha nei ho hopsom (Tenth/עשירית) api e. Ya'akov in a gancha ho hopsom Pathen a pilou a Aisav joh apih jih in gancha adamthei jouse chu pul ahung lang in athigam tauve, atibukim lou chule ahoilou hobou ahing e. 

  • 200 A-zim - Keelpi
  • 20 Tiyasim - Kelcha
  • 200 Rakhelim - Keelngoupi
  • 20 Alim - Keelngouchal 
  • 30 Gemalim (Anou ho pum a 60 ahiuve) - Sangongsang noukai
  • 40 Parot - Bongpi
  • 10 Parim - Bongcha
  • 20 Atanot -Sangangpi
  • 10 Ayarim - Sangan chal

Gal Battle

Ya'akov in asuoh te chule aji achate hochu hop 2 in ahom khen e. Khat akitha gam jongleh adang hing ding chule achanu Dina jong Aisav mulou nadingin asel mang tai. Pathen in "Na sopipa brith mila bol khat kom a nacha na'it a nasel mang jeh in brith mila kibol lou khat kuom a dan thenga kichena jaolou a ji aneiding ahi. 

Ya'akov le Vantil 

Ya'akov , amite jouse chuleh athil kiu jouse pum in twi (Yabok vadung) agalkai tauve, Ya'akov in thil aheipang'u um khading ham tin ama chang in akile in agavetai. Aga kile chun mi khat amu in, keelngoi ching dia kilom khat. Mipachu akithupi in, agancha (Camels/גמלים) ho chu twi agalkai peh tai. Ya'akov in ahung kile sih le a gancha hochu ana um bebe kom amu in alhoh chai thei tapoi. Ajonan Ya'akov in mipa kom achun "Doi he mi (Magician/קוסם) hin nate nathil bol dan hi!!"  Mipa chu Doithem (Magician/קוסם) hilou in vantil joh ahi. 

Vantil chu Aisav vantil ahi (Sar Edom), Vantil in Ya'akov akidalpi in, akibut lhon a vutvai khu chun "Kise haKavod" chan agapha tai. Jankhuvah in akibut lhon in, Khu ahungvah in - Vantil in Ya'akov kom ah "Nei lha in khu avah tai" Ya'akov in "Ipi dinga khuvah nakichat ham? Gucha nahim?" Vantil in "Vantil kahi chule khu avah tahjeh in Hashem vachoina la/Shira kasah phat ahitai" Ya'akov in Vantil chu alha lou kei phat in Vantil in leiseit akon Hashem thangvahna la/Shira chu asatai. 

Vantil in Ya'akov chu amal asuh khah peh in, Ya'akov in ipi bol khilna kanei a neisuh khah ham?? tin adongtai. Vantil in adonbut in "Lavan in najut achu Pathen kom a hopsom piding in kitepna nanei in hinlah aphat chet in nasubulhing poi chuleh nasopi pa Aisav chanding Bracha jong naguh pih e". Ya'akov in "Upatna (Birthright/כזות בכורה) kachan toh kilhon in Bracha jong kachan ding dol kachang ahi aty" 

Ya'akov in Vantil kom a Bracha akithum in, Vantil in api nom poi ajih chu Vantil hi mihiem banga free-will anei lou ahi, aboldinga thupih hobou abolding ahi. Ahin, Ya'akov in athum tei tei phat in Vantil in amin adong in, Ya'akov kahi tin adonbut e. Vantil in "Tuni apat Ya'akov khel a Israel nakity ding ahitai aty". Ya'akov in Vantil chu amin adong in hinlah Vantil in "Ipiding naty ham?" atin, aseipih poi. Vantil ho min hi aphat toh mission dungjui a kikhel ahi, Permanent tah a min anei  pouve. 

Ya'akov akisuh khahna kon dam doh - Pathen in Ya'akov kisuh khah nachu asuhdam nading "Or shamur la tzaddikim" ajange. Hichi Or Shamur hi Tzaddikim tedinga Pathen in aseldoh meivah ahi. Messiah khang ahung lhun teng Ya'akov kisuh dam bang achu kisuhdam na hung umding ahi.

Mitzva lo le'ekhol Gid Hanasheh

Ya'akov leh Vantil kibutna a Ya'akov mal kisuh khah na akon mitzva khat ahung um in ahi "Mitzva lo lekhol Gid Hanashe". "Gid Hanasheh/Malpi Thajung" neh phallou hi 613 Mitzvot lha a 1 ahi. Ya'akov leh Vantil ana kibut lhon tahih henlang, Ya'akov kisukha tahih leh Taryag Mitzvot 613 khel a 612 joh ahidem? Sefer Hachinukh donbutna dunjui in Ya'akov le Vantil kibut nachu, "Gid Hanasheh" nehlouding mitzva hetthei nading mei mei a kijang Symbol ahi, amani ana kina hih jongleh hichi Mitzva pachu umding mong2 a Pathen in ana gutsa ahitai. 

Ya'akov kisuh khah chu toh sa malpi thajung nehlouding ipi akimatna umham? mihiem leh sa ipi akimatna umham? Radak donbutna dungjui in Ya'akov chate in apa kisuh khahna hetjing nadinga "Gid Hanashe/malpi thajung" anehlou u ahi. Yosef in asopite dinga sa akitha achun a "Gid Hanashe" lahdoh dingin order abol e.

Ya'akov le Aisav kimaito

Ya'akov in Aisav akimupi ding achun aji achate group 4 in ahom khen e - Leah, Rachel, Bilha and Zilpa. Bilha le Zilpa chu akijot bom sah in aban achun Leah toh Achate chuleh aban kit achun Rachel toh Yosef - Angailut pen ajinu leh achapa Rachel le Yosef chu achi nukhah sah pen in ahi. Ya'akov akipat doh in amatah amasang ah Aisav kimai ngat to piding in achitai. Ya'akov in Aisav amu mu achu vel 7 aboh khup e, Mit mudia chu Aisav masang a boh khup toh akilo vang in atah achu Pathen Sechina masanga boh khup joh ahi. 

Aisav in Ya'akov amu achun alungel a, alol pe ding chuleh athisan chop ding tin aki gong e. Aisav in Ya'akov lol ape pih in hinlah kidang tah in Ya'akov lol chu suong tah in atah tai. Hichi akon hetding khat chu ahung lhungding nikho teng Gentile ten Am-Israel te tha chimit ding guong u-jongleh Pathen kithupi nachu ichung uva umjing ding chuleh lolhing lou diu ahi. Ya'akov le achate taona jal in Pathen in vantil ana sol peh tai.

  • Aisav -  Injo lang a hung hochu koi hiu ham?
  • Ya'akov - Nansei pih lou'u?
  •  Aisav - Sei pih natim? voh kitin eivo uve.  Ahung (First) masa hon koi nahim eitiu vin "Aisav" kahe katyleh eivo uvin Avraham tupa kahe katy jongleh eidon hih uve chuleh Yitzchak chapa kahe katy jongleh eidon dih pouve, Ya'akov sopi pa kahe katy phat bouchun ei dalha uve.
  • Aisav - Aban (Second & Third) a hung hon voh din ihin nai kit uvin namin kaphah puh phat in eidalha tauve. 
  • (Ya'akov chun Pathen in ahinsol pih vantil ho ahe tichu ahetai)
  • Aisav - Gancha hohi koi a ham? 
  • Ya'akov - Nang adi ahi.
  • Aisav - Kakhop set kanei nai, kanau nanei chu kikoi jing in.
  • Ya'akov - Ahipoi, nalunglheina kahi tahle kakhut akon in ka thilpih hohi neisan pih in, ajih chu na mai kamu hi Pathen mai mutoh ka bang jeng e, Kachunga nalung lheitai tina ahi.
  • (Ya'akov in Aisav kom ah Pathen in ei panpi in ka khop kanei tai, hijeh chun kathilpih hi kisan teiyin tin ataovin, Aisav in akisan tai)

Aisav in Ya'akov chu kilhon pidin atiem in hinlah Ya'akov in Chapang te aneo nalai in chuleh gancha hojong anoukai ahiuve, diemtah a chi angai e aty in hijeh chun Aisav achang in akiletai. Aisav chu alung adam theng dih poi (Alung dam vang in athin adampoi) 

____________________________

Comments
* The email will not be published on the website.
I BUILT MY SITE FOR FREE USING