בס״ד

Parashat Vayera

Parasha
Bereshit 18:1 - 22:24
Haftara
Melachim II 4:1 - 37

_____________________________

Vayera - Ahung kilah in (English - He appeared)

Introduction

Avraham chep akitan jou ni 3 bep ahinalai e. Ahin, thilpha bol ding/mi kithupi ding chu alungthim akon in amang dih poi. Ipu apa teu Avraham, Yitzkhak, Yakov hohin mihiem hina a nikhat sunga thil dang dang abol vang uvin alungthim uva Pathen thu bou aum jinge. Avraham in Noach chapa Shem chu hitin adonge "Ipi thil pha nabol jih a Pathen in Twi sang let achu nahing hoi ham?" Shem in Charity kabol jih ahe aty. Charity chu gancha jouse ann apih a jan imu lou liu a aum chu ahi. Avraham in hitin agel tai, Gancha kithupi bon hichan a apoimo leh mihiem kithupi ding chu ichan a poimo ding hitam aty.

Mihiem tahsa lampanga kithupi sanga jong, Lhagao lampanga kithupi pachu ichan a Olam Haba teng achan-mun len ding hitam? Nang jih a Shabbath nit lou khat in Shabbath ahin jui ding ahilou leh nang Charity bol jih a khat in Yeshiva a Torah adei bang a jil thei ding. Nang Charity bol jih a mikhat chu Torah ajil thei leh ama Torah jil pachu nang injong chanmun nanei ding ahi. Ama Torah jil sang ajong nachan mun lenjo thei nalai ahi "Gadol Ha ma'ase yoter min ha ose"

Vantil 3

Avraham in cheptan athuh lal vang in thilpha abol na akon in akichol deh poi. Avraham in punbuh noui a jin ding (Guest) a ngah in koima ahung tapoi ajih chu Pathen in aAvraham kichol thei nadinga nisa asat sah ahi. (Nisa asat leh koima hung louding chuteng Avraham kichol thei ding) Koima ahung lou phat in Avraham in thilpha bol/mi kithupi nachu abol thei tapoi hijeh chun Avraham in apuna lheh e. Pathen in Avraham puh nat nachu amu in Vantil ho kuom ah eiho gachie ute aty. Pathen leh Vantil ho ahung uchu ajih 2 aum e .

  • Avraham in thilpha abol thei nading.
  • Avraham a-damlou vet nading.

Avraham in Pathen Sechina ahung ahet phat in jana (Respect) vetsah nading in ahung ding kiguo tai ahin Pathen in tou in aty. Pathen in Avaham kom ah "Tua Sechina nachunga aum pet a natou bang achu, ahunglhung ding khang teng Israel chate in Betei Kneset/Betei HaMidrash a tou pum a Torah ajil diu achung uva Sechina in aum pi diu ahi aty" 

Avraham in Sechina toh akihou pet in agal lang achun mihiem 3 amu in, amaho 3 chun Avraham in Brit Mila kibolna na-asah pum a hung lamtu diu amu phat uvin akile kigu tauve. (Amaho 3 chu vantil ahiuve - Michael, Gavriel chuleh Rafael.) Avraham in Sechina kom ah Mi kithupina Mitzva pa kabol lhing kah in neidalha hih in ati in, chuin, Avraham alhei phei in mi 3 hochu aga kou tai. Avraham in mi 3 hochu ahin pui in Changlhah tham khat kaneh sah diu nahi aty in, hinlah Sa, Bongnoi, chuleh Changlha aneh sah e. Hichi akon jil doh thei chu Tzaddikim ten kineo sah nan thil neocha asei uvin hinlha atah in lentah abol jiuve.

Vantil 3 holah achun Michael vantil in sarah in nao avop ding ahe ti asei peh e. Avraham in vantil 3 hochu hoitah in ajan in (Treat well) ajan chai in aga lhah doh tai. 

Sdom Khopi kisuhset 

Vantil 3 holah achun Michael Vantil chu akile in Rafael vantil leh Gavriel vantil vang Sdom Khopi susie ding in ache hon tai. Sdom khopi akity ji vang in adih tah achu akinaipi Kho hojong ahi. Sdom-Amora, Adma, Tzvoyim chuleh Tzoar ahi. Sdom akisei pi pen jih chu a captital ahijeh ahi.

Sdom mite chu aphat lou dan uchu Noach khang a michonse ho tabang ahi uve. Sdom mite chu ahou a hou u ahi. Ahin, engsitna ngan a dim ahiu ve. A engsit nau chu asangdan, Thingphung a theiga ho kisan vacha hon aneh thei nalou diu'a a vatlhah jiu ahi. Sdom mite chun dan phabep anei uve ---

  • Sdom khopi ahung lut kha kha chu asum leh anei agou lah peh ding amajong kichepna a neiding.
  • Sdom khopi a judge ho mopuhna chu, agamsung hinchun lut jouse kiu lheng a sol doh ding. 
  • Khutdo/Vaicha kithupi pi thalih a umding.
  • Kichena kin a hetkhahlou khopam mi kou kou chu, avon sut pih ding. 

Hiche ho jeh achu Pathen in Sdom Khopi asuh set gut ahi. Pathen in asuh set masang a Avraham dohlou ding chu nop asa e ajieh chu Avraham khut a Agam chu ana pihdoh sa ahitai. 

Avraham in Sdom khopi akisuh sietding thu ajat achun Pathen kom ah atao e. Avraham in Pathen kom ah hitin asei e, Akhupi sunga Tzaddikim 50 aum leh amaho jal achun mijouse hing hoi in aty ajeh chu Rasha'im ho jeh a Tzaddikim ho thi tha ding ham? 50 alhing lou phat in 45 atykit in ahin 45 jong alhing kit tapoi. Avraham in 40 atykit in; 40 jong alhing tapoi. 30 atykit in 30 jong alhing dih poi. 20 ding atykit in alhing dih poi. 10 atykit in 10 alhing lou phat in Avraham in anga tai. Ajeh chu Noach khang lai achu, Noach leh aji achate abon a mi 8 ahiu ve, Avraham in mi 10 beh alhing lou le akihuh doh joulou diu chu ahet ahi. Hichi akon het thei chu mi 10 alhin lou leh minyan a kisim thei lou.  (Khopi sung a jong Tzaddikim 10 beh aum angai e)

Achung a  Avraham in Pathen kom a athum naho hi Chumas a ve leu hen "Ulay" "אולי" avel avel in ajang e ajeh chu Ama mihiem mei mei ahin Pathen kom a order abol thei ahilou jeh a kiphatlam tah a athum ahi. Thucheng avel vel a ahung kijah teng "Mila Mankha" akity e, hichi lai mila mankha chu "Ulay" kity thucheng hi ahi.

Vantil 2 (Gavriel leh Rafael) chu Sdom khopi kelkot (Gate) ah nilhah lang ah ahung lut lhon Lot in amu in, a inn a lhung ding in akou tai. Lot in Avraham akon ajil doh khat chu inn a milhunsah a phate a janding ti hi ahi. Lot in jan lebou mi a-inn a lhungding ahol ji e ajeh chu Sdom mite in ahet doh le atha thei'u ahi. 

Vantil teni chun a jol in, a inn alhungding in an pui tai. Lot in ajinu Eeris kom  a ann hoitah in hun in lang chi (Salt) lhah in aty ajeh chu Eeris hin jin (Guest) ho hi chi solou a ann aneh sah ji ahi. Lot jinu chun a inn a jin hung lhung chu mi het sah tei ding agu in mikom ah chi aga thum lele tai. Mipi hon Lot inn a jin 2 alhun ahetdoh phat uvin agabulu tauve. Vantil teni in abulu ahung hochu amit'u acho sah in amahon khu amu tapou ve. Vantil teni in Lot kom ah nakinaipi na innku jouse toh Sdom khopi dalha in che tauvin aty ajehchu Pathen in Sdom khopi suhchimit dinga 12,000 vantil ahinsol ding ahi aty. Lot in amahpateni (Chanu ji) asei pih in amani in atahsan poi. Khu ahung vah vah in vantil teni chun Lot, ajinu chu achate ni aman in khopam ah athah doh tai. Vantil teni in nahung kinung hei lou diu ahe aty in hinlah Lot jinu chu acha numei 2 kidalha chu apuh nat jeh in akinung hei in chitang asuh tai. 

(Lot in chanu 4 anei e. 2 jinei 2 jinei nailou)

_______________________

Comments
* The email will not be published on the website.
I BUILT MY SITE FOR FREE USING